Telefon:
+90 (312) 911 81 94

Adres:
​Çetin Emeç Bulv. Yukarı Öveçler Mh. Lizbon Cd. No: 2/3 Çankaya, Ankara

Araç Kilometre Düşürme Davası

İkinci el araç satışı oldukça yaygın ve bir o kadar risk içeren bir ticari faaliyettir. Araç kilometresinin düşürülmüş olma ihtimali bu risklerden biridir. Bu yazıda, araç kilometre düşürme durumunda ne gibi sonuçlar doğacağına, alıcının ve satıcının hak ve sorumluluklarına, dava sürecine ve araç km düşürme cezasına değineceğiz.

Araç kilometre düşürme nedir?

İkinci el araç satışlarında, aracın o güne kadar kat ettiği mesafeyi gösteren kilometre sayacında oynama yapılarak alıcının yanıltılmasına araç kilometre düşürme denir. Bu durumda ikinci el araç satan kişinin ayıptan sorumluluğu söz konusu olur. Aracın kilometresini değiştiren kişinin kim olduğu veya satanın bundan haberi olup olmadığı önemli değildir. Alıcı bu durumdan haberdar değilse, satıcının sorumluluğu devreye girer. Kilometresi düşürülmüş bir otomobilin satılması durumunda, somut olayın özelliklerine göre satıcının iki tür sorumluluğu bulunur:

Hukuki sorumluluk (ayıptan sorumluluk)

    6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca alıcıya karşı ayıptan doğan hukuki sorumluluk.

    Cezai sorumluluk (dolandırıcılık suçundan cezai sorumluluk)

    5237 sayılı Türk Ceza Kanunu hükümleri uyarınca, kilometrenin düşürülmesi şeklindeki dolandırıcılık eylemi nedeniyle satıcının cezai sorumluluğu.

    Araçta Kilometre Düşürme Nasıl Anlaşılır?

    Araç kilometre düşürme tespit işlemleri oldukça önemlidir. Bu durumda, bilirkişilerin incelemeleri ve kullanılan yöntemler, aracın kilometre düşürülüp düşürülmediğini belirlemek için kritik öneme sahiptir. Bu konuda izlenen bazı yöntemler şöyledir:

    Bilirkişi raporları

    1. Bilirkişi, aracın satış tarihinde yaklaşık olarak kaç kilometrede olduğunu hesaplar.
    2. Aynı şekilde, aracın satış tarihinde kilometresi düşürülmüş hali ile satılabilir olabileceği miktarı tespit eder.
    3. Bu hesaplamalar doğrultusunda aradaki farkın ne kadar olduğu konusunda kanaat bildirir.

    Tramer kaydı ve muayene verileri

    1. Tramer kaydı sorgulanır ve muayene giriş kilometre verileri ile güncel kilometreler kıyaslanır.
    2. Aracın alındığı kişiden önceki servis kayıtları talep edilir ve fatura/kayıt bilgileri ile doğrudan servisten sorgu yapılır.

    Şase numarası ve sigorta bilgileri

    Şase numarası kullanılarak sigorta bilgilerine ulaşılır ve farklı tarihlerde girilmiş farklı kayıtlar araştırılır.

    Ekspertiz incelemeleri ve teknik incelemeler

    1. Aracın kaç kez el değiştirdiği ve değiştirirken yapılan ekspertiz incelemeleri göz önünde bulundurulur.
    2. En önemli araştırma ise aracın önemli bazı kısımlarında yapılan teknik incelemelerdir.

    Aracın kilometresinin ne zaman düşürüldüğü de önemlidir. Bu ispat için yapılan araştırmalar genellikle yukarıda bahsedilen esaslar çerçevesinde gerçekleşir.

    Aracının kilometresini düşüren satıcının hukuki sorumluluğu

    Araç kilometre düşürme işlemi söz konusu olduğunda, satıcının sorumluluğu ayıptan doğan sorumluluktur. Bu konuda TBK m. 219 ve devamı maddeleri ile TKHK m. 8 ve devamı hükümleri uygulama alanı bulur.

    Araç kilometre düşürme ile ilgili meselelerde, yalnızca gizli ayıba ilişkin hükümler gündeme gelir. Çünkü bu durum, olağan bir gözden geçirme ile anlaşılamayacak ve ancak teknik bir inceleme ile ortaya çıkabilecek kötü niyetli bir uygulamadır.

    Gizli ayıp, bir satışta olağan bir gözden geçirme ile alıcının anlayamayacağı ve satılan şeyden beklenen yararı azaltan, satışta vaat edilen özellikleri düşüren hata ve kusurlardır. Gizli ayıp durumunda alıcının derhal gözden geçirip kusurları satıcıya bildirme yükümlülüğü bulunmaz. Bu ayıp ne zaman ortaya çıkarsa, o zaman satıcıya başvurmak gerekir. Böylece, aracın kilometresi düşürülmüş olduğu ihtimalinde gizli ayıp vardır. Böyle bir durumda alıcının hakları şunlardır:

    Ödenen bedelin iadesi

    Kilometresi düşürülmüş aracı alan kişi, aracı iade etmeye hazır olduğunu bildirerek ödediği bedeli talep edebilir. Bedeli almadan aracı iade etme yükümlülüğü altında değildir. Bu durumda belirli şartlar altında söz konusu bedele faiz işlemesi de söz konusu olacaktır.

    Ayıpsız misli ile değişim

    Ayıp halinde alıcının seçimlik haklarından birisi de ayıpsız misli ile değişimdir. Ancak ikinci el araç satışında bunun uygulaması çok kısıtlıdır ve neredeyse mümkün değildir. Çünkü her ikinci el araç birbirinden farklı özellik göstermektedir.

    Tamirat talebi

    Ayıp ihtimalinde alıcının elindeki imkanlardan biri de tamirat talebidir. Ancak araç kilometre düşürme vakalarında ücretsiz tamir uygulaması yoktur ve mümkün değildir.

    Bu yasal düzenlemeler, hem alıcıyı korumayı hem de dürüst ticaretin sağlanmasını amaçlamaktadır.

    Araç kilometre düşürme cezası

    Araç kilometre düşürme eyleminin Türk Ceza Kanunu’ndaki karşılığı dolandırıcılık suçudur. Bu suç, hileli davranışlarla bir kişiyi aldatarak, onun veya başkasının zararına olacak şekilde, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamayı amaçlar. TCK m. 157 hükmü uyarınca bu fiil, bir yıl ile beş yıl arasında hapis cezası ve buna ek olarak beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

    Araç kilometre düşürme eylemleri nitelikli dolandırıcılık kapsamında değerlendirilir. Bu sebeple TCK 158’de düzenlenen nitelikli dolandırıcılık hükümleri uygulama alanı bulur. Nitelikli dolandırıcılık, aşağıdaki durumlarda söz konusu olur:

    1. Tacir veya Şirket Yöneticisi Tarafından Ticari Faaliyetlerde
    2. Serbest Meslek Sahibi Kişiler Tarafından Mesleklerinden Ötürü

    Nitelikli dolandırıcılık suçunun cezası 3 ile 10 yıl arasında hapis ve buna ek olarak beş bin güne kadar adli para cezasıdır. Dolayısıyla araç kilometre düşürme cezası da 3 ila 10 yıl hapis ve 5000 güne kadar adli para cezası olacaktır.

    Araç kilometre düşürme eylemleri, re’sen veya ihbar üzerine soruşturulur ve dolandırıcılık suçundan ötürü cezai soruşturma başlar.

    Araç kilometre düşürme davası nasıl açılır?

    Araç kilometre düşürme suçu mağduru olan kişiler, genellikle ispat veya dava açma noktasında yapabilecekleri bir şey olmadığını düşünürler. Ancak yukarıda da anlatıldığı üzere alıcının sahip olduğu birçok hak vardır. Ancak bu noktada alıcının dikkate alması gereken adımlar şunlardır:

    Satıcıyı haberdar etme

    Öncelikle, satıcının araç kilometre düşürme olayından haberdar edilmesi gerekir. Bu bildirimin ardından satıcıya karşı talepte bulunulur.

    Talep yoluyla çözüm

    Talep, dava yoluyla veya dava harici yolla yapılabilir. Satıcı bu talebi reddederse dava açılabilir.

    Hukuki zemin oluşturma

    Dava açmadan önce gerekli hukuki zemin oluşturulmalıdır. Farklı ihtimaller değerlendirilerek kanuni arka planı iyi oluşturulmuş bir dava dilekçesi hazırlanmalıdır.

    Bu adımları takip ederek, araç kilometre düşürme durumunda haklarınızı koruyabilirsiniz. Hukuki ve teknik bilgi gerektiren bu konularda hak ve menfaat kaybı yaşamamak açısından alanında uzman bir avukatın hukuki desteğinden faydalanmak yerinde olacaktır.

    Araç kilometre düşürme dava açma süresi nedir?

    İkinci el araç satışında, satıcıya başvurma süresi 2 yıldır. Ancak bu durum, satıcının ağır kusuru olduğu durumlarda geçerli değildir. Yani satıcı kötü niyetli hareket etmiş ve ayıptan ötürü ağır kusuru varsa, km düşürüldüğünü biliyor veya bizzat kendisi bunu düşürmüşse 2 yıllık süre söz konusu değildir.

    Bununla birlikte, 10 yıllık genel zamanaşımı süresi kuralı da geçerlidir. Dolayısıyla satıcının araç kilometre düşürme olayında ağır kusurlu olup olmadığına göre değerlendirme yapılır. 2 ve 10 yıllık başvuru süreleri önemlidir.

    Araç Kilometre Düşürme Davası Masrafları

    Cezai süreç, genellikle herhangi bir masraf gerektirmez. Olayın re’sen öğrenilmesi veya suç duyurusunun yapılmasıyla süreç kendiliğinden işler. Ancak, hukuki hakların talep edildiği davada peşin yatırılacak harç ve bilirkişi masrafı gibi bazı masraflar söz konusu olabilir. Bu masraflar, dava sonunda (haklı çıkılırsa) karşı taraftan alınarak davacıya verilir.

    Vekâlet ücreti araç kilometre düşürme davası masraflarından biridir. Öte yandan, bu davaların avukat yardımı ile sürdürülmesi zorunlu değildir. Ancak avukat yardımı almanız, sürecin sağlıklı ilerlemesi adına önemlidir. Avukat ücreti, avukat ile müvekkil arasında serbest şekilde kararlaştırılır ve genellikle her sene barolar tarafından belirlenen tarife çerçevesinde anlaşılır. Ücret miktarı, somut olayın birçok özelliğine göre artırıcı veya azaltıcı etkide bulunabilir.

    Araç kilometre düşürme davası ne kadar sürer?

    Araç kilometre düşürme davasının ne kadar süreceği ile ilgili net bir bilgi vermek zordur. Bu süreye; mahkemenin, satıcının ve alıcının durumu, adli tatil dönemi, bilirkişi incelemesi, araçla ilgili özellikler vs. birçok unsur etki edebilir. Uygulamada 5-6 ay süren davalar görülse de 2 yılı bulan davalar da mevcuttur. Mahkeme kararının ardından gerekli icra takibi işlemleri yapılarak alacak miktarı tahsil edilebilir.

    Paylaşın
    × İletişime Geçin