Telefon:
+90 (312) 911 81 94

Adres:
​Çetin Emeç Bulv. Yukarı Öveçler Mh. Lizbon Cd. No: 2/3 Çankaya, Ankara

Davayla İsim ve Soyisim Değiştirme

Türkiye’de isim ve soyisim değiştirme davaları, kişilerin yasal adlarını veya soyadlarını değiştirmek istediklerinde başvurdukları hukuki süreçlerdir. İsim ve soyisim değiştirme davasını ifade etmeden önce isim ve soyismin en temel kişilik haklarından olduğunu ve bir takım hukuki güvencelere sahip olduğunu söylememiz gerekir. Türk hukuku uyarınca kural olarak adın değişmezliği ilkesi esas olsa da istisnai durumlarda adın değiştirilmesi veya düzeltilmesi mümkün kılınmıştır.

Bazı hallerde mahkeme yoluyla bazı hallerde ise mahkemeye gidilmeksizin isim soyisim değişikliği yapılabilir.

İsim – Soyisim Değiştirme Davası

İsim kullanmak hukuki bir zorunluluktur. Ad, bir kimseyi diğerlerinden ayırmayı sağlayan manevi değerlerden biridir ve hukuk sistemimizde adın değişmezliği esastır. Ancak uygulamada adın değiştirilmesi için başvurabileceğiniz hukuki yollar da mevcuttur. Adınızı değiştirmek istiyorsanız isim değiştirme davası açabilirsiniz. İsim değiştirme davasını bu alanda kıdemli bir avukat yardımıyla yürütmeniz daha sağlıklı olacaktır.

İsim ve soyisim değiştirme talepleri genellikle kişisel, ailevi veya dini nedenlerle ortaya çıkar. Bu süreç, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir ve mahkemeler tarafından değerlendirilir. İsim ve soyisim değiştirme davalarında, başvuruda bulunan kişinin gerekçelerinin ve talebinin kamu düzeni ile genel ahlaka uygunluğu incelenir. Mahkeme, başvurunun kabulüne veya reddine karar verirken adil ve objektif bir değerlendirme yapar. Genellikle kişinin talebini haklı gösterebilecek somut deliller veya makul gerekçeler sunması gerekmektedir. Değiştirilecek ismin veya soyismin, kamu düzenini bozacak veya başkalarının haklarını ihlal edecek nitelikte olmaması önemlidir.

Belirtmek gerekir ki, isim değiştirmek oldukça sıkı hukuki şartlara tabi kılınmıştır. Adınızı veya soyadınızı değiştirmek için dava yoluna başvurmanız gerekmektedir. Bu talebinizin mahkemece kabul edilmesinden sonra ise kararın kesinleşmesi beklenmeli ve ardından kesinleşmiş mahkeme kararıyla beraber nüfus kütüğüne başvurulmalıdır.

İsim Soyisim Değiştirme Davası Şartları

İsim ve soyisim değiştirme davası açabilmek için belirli koşulların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartlar sağlanmadan isim soyisim değiştirme davasının açılması mümkün olmayıp, açılması halinde olumlu sonuç alınamamaktadır.

Haklı bir sebep olmalı

İsim veya soyisim değiştirme isteğiniz haklı bir nedene dayanmalıdır. Ancak haklı bir sebebin varlığı halinde ad değişikliği davası açabilirsiniz.

Talep olmalı

Bu dava sadece ad-soyad sahibi tarafından açılabilir. Talep etmemeniz halinde hakim buna ilişkin kendiliğinden bir karar veremez. Avukatla yürütülecek süreçlerde özel yetkili vekaletnamelerin olması gerekir.

Mahkeme ad veya soyadın değiştirilmesine karar vermeli

Ad veya soyadınızın değiştirilmesi ancak mahkeme kararıyla olur. Açtığınız davada mahkemenin buna karar vermesi akabinde nüfus kaydınızda ilgili değişikliği yaptırabilirsiniz.

Hangi Sebeplerle Ad-Soyad Değiştirilebilir ?

Yukarıda belirttiğimiz gibi, ad soyad değişimi yapabilmek için muhakkak haklı bir sebebiniz olmalıdır. Hakim, mahkemeye sunduğunuz haklı sebebi takdir edecek ve buna göre karar verecektir. Bu bağlamda her somut olayda hakim duruma göre bir değerlendirme yapacak ve sunduğunuz sebebin ad veya soyad değişimi yapmanızı haklı kılıp kılmadığını tespit edecektir.

İsim ve soyisim değiştirme davası açılabilmesi için çeşitli sebepler bulunmaktadır. Türk Medeni Kanunu’na göre, isim ve soyisim değişikliği talepleri genellikle aşağıdaki gibi nedenlere dayanabilir:

Kişisel Tercihler

Kişiler, kişisel tercihleri doğrultusunda isimlerini değiştirmek isteyebilirler. Örneğin, kendilerini daha çok ifade eden veya kimlikleriyle daha uyumlu olduğunu düşündükleri bir ismi tercih edebilirler.

Cinsiyet Değişikliği

Cinsiyet değişikliği yapan kişiler, cinsiyet uyum süreciyle birlikte ad ve soyad değişikliği talebinde bulunabilirler.

Ailevi Nedenler

Evlenme veya boşanma gibi ailevi değişiklikler, kişilerin isimlerini değiştirmelerine neden olabilir. Evlilik sonrasında kadınlar genellikle koca soyadını kullanmayı tercih ederken, boşanma sonrasında ise eski soyisimlerine dönmek isteyebilirler. Örneğin; Tansu Çiller’in kocası, evlendikten sonra kadınların kocanın soyadını alacağı düzenlemesinin aksine karısının soyadını alarak Özer Uçuran Çiller olmuştur.

Dini İnançlar

Kişiler, dini inançlarına daha uygun olduğunu düşündükleri bir ismi veya soyismi tercih edebilirler. Bu durumda, dini inançlarına uygun olan bir isim veya soyisim için değişiklik talep edilebilir.

Toplumsal Faktörler

Toplumsal normlar, değerler veya algılar, kişilerin isim veya soyisim değişikliği taleplerini etkileyebilir. Örneğin, toplumda yaygın olarak kabul gören veya prestijli olarak algılanan bir ismi veya soyismi tercih etmek isteyebilirler. Ülkemizde genellikle soyisimlere oğlu veya oğulları ifadesi mahkeme kararıyla eklenerek soylu ve prestijli bir görünüm sağlanması amaçlanmaktadır.

Yabancı Ülkelerde Yaşama veya Çalışma

Türkiye dışında yaşayan veya çalışan kişiler, Türkçe olmayan veya telaffuzu zor olan isimleri değiştirerek uyum sağlamak veya iletişimi kolaylaştırmak isteyebilirler.

Uygulamada ad-soyad değişimi davalarında sıkça karşılaştığımız spesifik ve haklı sebepler şöyledir:

  • Kişinin çevresinde başka bir isimle anılıyor olması
  • Kişinin isim veya soy isminin küçük düşürücü olması
  • Ad ve soyadın uygunsuz bir anlamı olması
  • Aynı ad veya soyadın kötü şöhretli birine ait olması ve bundan rahatsızlık duymak
  • Kişinin vatandaşlığını değiştirmesi ve yeni uyruğuna uygun isim almak istemesi

Dava Açmadan İsim Soyisim Değiştirme

Bazı durumlarda dava açmadan mahkeme kararı olmaksızın isim soy isim değişikliği yapmanız mümkündür. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü internet sitesinden yaptığı duyuru ile mahkeme kararı olmaksızın ad ve soyad değişikliği konusunda yeni bir düzenleme yapıldığını bildirilmişti. Bu duyurudan sonra vatandaşların isim ve soyisim değişikliği noktasında artan taleplerinin olduğunu görmüştük.

Nüfus Hizmetleri Kanununda Yapılan Düzenleme ile;

  • Soyadı Kanununun 3’üncü maddesine aykırı yazılan
  • Yazım ve imla hatası bulunan
  • Toplum tarafından gülünç karşılandığı ad ve soyadları.
  • Düzeltme işareti anlam bulunan ad ve soyadları

il ve ilçe idare kurulunun vereceği kararla bir kereye mahsus mahkeme kararı olmaksızın ad ve soyad değişikliğine olanak tanınmıştır.

Bu olanaktan sonradan Türk vatandaşlığını kazanan kişiler yararlanamamaktadır. Sonradan Türk vatandaşı olan kişiler ancak mahkeme yoluyla ad ve soyad değişikliği yapabilmektedir. Örneğin, önceden Fransa vatandaşı olan Joseph’in bu yola başvurarak ismini “Yusuf” olarak değiştirmesine olanak yoktur. Ancak dava yoluyla ismini değiştirebilecektir.

Bu ad soyad değişiklik talebi, kişiler tarafından yurtiçinde ilçe nüfus müdürlüklerine, yurtdışında ise dış temsilciliklere veya e-Devlet üzerinden yapılabilir.

Ancak, bu kapsamda yalnızca adında imza ve yazım hatası olan, genel ahlaka uygun olmayan ve toplum tarafından gülünç karşılanan vatandaşlar e-Devlet üzerinden talepte bulunabileceklerdir. Örneğin, “Mahmud” olan bir kişi adının “Mahmut” olarak düzeltilmesi için talepte bulunabilecekken, adını “Mahmud Berk” olarak değiştirmek için e-Devlet üzerinden talepte bulunamayacaktır.

Değişikliğe İtiraz Edilebilir Mi ?

Bir kimsenin ad veya soyadını değiştirmesi başka insanlara çeşitli bakımlardan zarar verebilir. Bu kimseler 1 yıl içinde söz konusu değişikliğin iptalini dava açmak suretiyle talep edebilirler. İsim soy isim değişikliğini hangi mahkeme yaptı ise değişikliğin iptali o mahkemeden talep edilmelidir. Bu kimselerin yanı sıra Nüfus Müdürlüğü de değişikliğin iptalini istemeye ehildir. Bu durum genellikle ünlü kimseler tarafından uygulama alanı bulmaktadır.

Sıkça Sorulan Sorular

İsim ve soyisim değiştirme davalarıyla ilgili bu başlıkta altında sunulan bilgi kaynağı, adını veya soyadını değiştirmeyi düşünen kişilerin kafasındaki birçok soruya netlik kazandırmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda, başvuru süreci, yasal prosedürler, mahkeme kararının etkileri ve değiştirilebilecek isimlerin kapsamı gibi konular ele alınmaktadır. Buradaki sorular ve cevapları, ad ve soyad değiştirme sürecine dair doğru bilgilere ulaşmak isteyen kişilerin yol gösterici bir kaynağı olarak tasarlanmıştır.

İsim değiştirme davası nerede açılır ?

İsim değiştirme davasında yetkili mahkeme, değişikliği yapacak kişinin yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir. Görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. 

Eski ad-soyadıma dönebilir miyim?

İsim veya soy isim değişikliği yapan kişi bu kararından pişmanlık duyarsa başvurabileceği bir yol vardır. Şöyle ki, tekrar isim ve soy isim değişikliği davası açarak eski adınıza geri dönebilirsiniz. Bunun için dava açmak şarttır. Dava açmadan eski adınıza geri dönmeniz mümkün değildir.

Kaç kez isim – soyisim değiştirebilirim ?

İsim-soy isim değişikliği keyfi olarak yapılamaz. 30 Mart 2012 tarihine kadar Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36/1-b maddesi gereği, nüfus kayıtlarında sadece bir kez değişiklik yapılması mümkündü. Ancak, bu madde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi ve birden fazla isim veya soyisim değişikliği yapılabilmesinin önü açıldı. Bu değişiklikle birlikte kişiler, haklı bir neden varsa isim veya soyisim değişikliği talebiyle ikinci kez dava açma hakkına sahiptir.

Çocuğumun ismini tek başına değiştirebilir miyim ?

Hayır, Medeni Kanunu’na göre, çocuğun isminin değiştirilmesi için hem anne hem de babanın ortak bir karar alması gerekmektedir. Dolayısıyla, çocuğun ismini tek başına değiştirmek mümkün değildir. Türk Medeni Kanunu’nun 339. maddesi ile çocuğun adının anne ve babası tarafından belirlendiği düzenlenmiştir.

Velayeti bende olan çocuğumun adını değiştirebilir miyim?

Çocuğun adını değiştirmek isteyenler için belirtilmelidir ki, isim değişikliği süreci müşterek çocukla ilgili olağan dışı bir işlemdir. Bu durumda, boşanmış olsalar bile, anne ve baba ancak ortak bir karar alarak ve birlikte hareket ederek bu süreci başlatabilirler. Zira 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 339. maddesi, çocuğun adının anne ve babası tarafından belirlendiğini ifade etmektedir. Bu nedenle, çocuğun adının değiştirilmesi için hem anne hem de babanın mutabık kalması ve ortak bir talepte bulunmaları gerekmektedir.

İsim değişikliği kaç yaşına kadar yapılabilir ?

Türkiye’de isim değişikliği için belirlenmiş bir yaş sınırı yoktur. Dolayısıyla, herhangi bir yaşta, yetişkinler de dahil olmak üzere herkes isim değişikliği talebinde bulunabilir. Ancak, reşit olmayan kişiler için isim değişikliği talebinde bulunulması durumunda, mahkeme sürecinde veli veya vasi tarafından temsil edilmeleri gerekir.

İsim değişikliği davası kime karşı açılır ?

Ad soyad değişiklik davalarında davalı taraf yerleşim yerinizin bulunduğu nüfus müdürlüğüdür.

Ad soyad değiştirme davası ne kadar sürer ?

Bu dava çekişmesiz yargı işi olduğundan diğer dava türlerine göre çok daha kısa sürede sonuçlanmaktadır.

Paylaşın
× İletişime Geçin