Telefon:
+90 (312) 911 81 94

Adres:
​Çetin Emeç Bulv. Yukarı Öveçler Mh. Lizbon Cd. No: 2/3 Çankaya, Ankara

Israrlı Takip Suçu & Cezası

Israrlı takip kavramı 2012 yılındaki bir düzenlemeyle mevzuatımıza girmiştir. Israrlı takip suçunun yanı sıra, 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun vasıtasıyla tek taraflı ısrarlı takip mağdurları korunmaktadır. Israrlı takip, genel olarak bir kimseyi huzursuz edecek veya yakınlarının güvenliği konusunda onu endişelendirecek bazı hareketlerde bulunmaktır. Buna göre aralarında aile bağı veya ilişki bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, şiddet uygulayanın, şiddet mağduruna yönelik olarak, güvenliğinden endişe edecek şekilde fiziki veya psikolojik açıdan korku ve çaresizlik duygularına sebep olacak biçimde, içeriği ne olursa olsun fiili, sözlü, yazılı olarak ya da her türlü iletişim aracını kullanarak ve baskı altında tutacak her türlü tutum ve davranış ısrarlı takiptir. Bu yazımızda ısrarlı takip suçu ve cezasından bahsedeceğiz.

Israrlı takip suçu

Israrlı takip suçu, bir bireyi sürekli olarak fiziksel olarak izlemek veya farklı yollarla iletişim kurmaya çalışmakla ortaya çıkar. Bu suçun oluşabilmesi için, mağdurun ciddi bir rahatsızlık yaşaması ve yakınlarının güvenliği konusunda endişe duyması gerekir. Örneğin, Whatsapp üzerinden her gün birden fazla mesaj göndererek çeşitli sorular soran bir kişi, mağduru ciddi şekilde rahatsız etmiyorsa, bu durumda suç oluşmayabilir.

Israrlı takip suçunun gerçekleşmesi için, fiziksel takip etme ve iletişim kurma gibi iki farklı davranış söz konusudur. Ancak, her iki eylemde de ısrarlılık önemlidir ve ısrarlılık hususunun her olay özelinde ayrıca değerlendirilmesi gereklidir. Yargıtay’ın bir kararında, failin telefonla araması, mağdurun evinin önünde bulunması ve takip etme eylemlerinin toplu olarak ısrar unsuru oluşturduğu kabul edilmiştir.

Israrlı takip suçunun faili ve mağduru

Israrlı takip suçunun faili kural olarak herkes olabilir. Bu suç kadın-erkek fark etmeksizin herkes tarafından işlenebilir. Ama bazı hallerde failin taşıdığı vasıf uyarınca daha fazla ceza alması söz konusu olabilir. Şöyle ki, fail eğer mağdurun eski eşi veya partneri ise burada nitelikli bir hal söz konusu olacaktır. Bu durumda faile verilecek ceza ağırlaştırılacaktır. Bu suçun mağduru da herkes olabilir. Bununla birlikte mağdurun çocuk olması, fiziksel veya zihinsel yönden kendini savunamayacak durumda olması gibi çeşitli hallerde faile verilecek ceza arttırılabilir.

Israrlı takip suçu nasıl oluşur?

Israrlı takip suçundan ötürü failin cezalandırılabilmesi için ısrarlı takip suçunun unsurlarının oluşması gerekmektedir.

Israrlı takip suçu Türk Ceza Kanunu m.123/A’da şu şekilde düzenlenmiştir:

Israrlı bir şekilde; fıziken takip etmek ya da haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışmak suretiyle bir kimse üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olan faile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.

Kişileri taciz ya da rahatsız edecek davranışlar

Israrlı takip suçundan bahsedebilmek için ortada bir hareket olmalıdır. Mağdurun taciz veya rahatsız edilmesi ısrarlı takip suçunun unsurlarından biridir. Uygulamada genellikle;

    • İstenmeyen telefon çağrıları
    • Mağdurla iletişim kurmaya çalışmak
    • Mağdurun takip edilmesi
    • Mağdurun gözetlenmesi
    • Mağdurun bulunduğu yerlerde bulunma
    • Mağduru bekleme
    • Mağdura istemediği hediyeler gönderme
    • Sosyal medya üzerinden mağduru rahatsız etme
    • Çevreye mağdurla ilgili bilgi ve söylentiler yayma

    gibi davranışlar ısrarlı takip suçunun hareket unsurunu taşır.

    Fiziksel takip etmek

    Fiziksel takip, mağdurun hareketlerini izleyerek, bulunduğu yerlere gitmek gibi mağdurun etrafında sürekli olarak varlık gösteren davranışlar sergilemeyi ifade eder.

    Örneğin, mağdurun evinin veya işyerinin önünde sürekli olarak beklemek gibi davranışlar, takip edilme hissi uyandırabilecek şekilde tekrarlandığında fiziksel takip olarak değerlendirilebilir. Israrlı takip suçunun oluşumu açısından, takibin fiziksel bir boyutu olması gereklidir. Fiziksel olmayan takip eylemlerinin ısrarlı takip suçu kapsamına girdiğini söylemek mümkün değildir.

    Mağdurla temas kurmaya çalışmak

    Temas kurmaya çalışma, bir bireyin karşı taraf ile iletişime geçmek amacıyla çeşitli eylemlerde bulunmasıdır. Bu eylemler, mağdura ulaşmak zorunda olmaksızın, sürekli olarak bu yönde çaba göstermeyi içerir. Ancak temas kurma eylemi, iletişim araçları, internet veya üçüncü kişiler aracılığıyla gerçekleştirilebilir.

    Örneğin, cevap alınamasa bile WhatsApp’tan düzenli olarak mesajlar göndermek, birden fazla arkadaşlık isteği göndermek gibi davranışlar temas kurmaya çalışmanın örnekleridir.

    Taciz veya rahatsızlık veren tüm hareketler “ısrarlı” şekilde gerçekleştirilmelidir.

    Yukarıda bahsi geçen hareketlerin tek seferlik yapılması ısrarlı takip suçunu içermez. Suç adından da belli olduğu gibi “ısrar” unsuru esastır. bu hareketler belli bir devamlılık içinde gerçekleşirse ısrarlı takip söz konusu olur.

      Failin hareketleri kişide huzursuzluk ve güvensizlik hissi yaratmalıdır

      Uygulamada ısrarlı takip mağdurları anksiyete, uyku bozuklukları, ağır depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklardan mustariptirler. Çünkü yaşadıkları bu ısrarlı takip onları öngörülemez ve travmatik bir süreç yaşatmaktadır. Hatta mağdurların evlerini taşıdığı, işlerinden ayrıldıkları, evden çıkamaz hale geldikleri, sosyal hayatlarını askıya aldıkları da görülmektedir.

      Israrlı takip suçunun cezası

      Israrlı takip suçunun cezası Türk Ceza Kanunu m.123/A gereğince 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır. 

      Israrlı takip suçunun nitelikli halleri

      Türk Ceza Kanunu’nun 123-A/2 maddesi uyarınca bazı hallerde ısrarlı takipte bulunan kişiye verilecek olan cezanın artırılması gerekir. Bu haller;

      • Çocuğa karşı ısrarlı takip
      • Ayrılık kararı verilen eşe karşı ısrarlı takip
      • Boşandığı eşe karşı ısrarlı takip
      • Mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu değiştirmesine sebep olma
      • Mağdurun okulunu veya iş yerini bırakmasına neden olma
      • Fail hakkında daha önceden uzaklaştırma kararının bulunması
      • Fail hakkında daha önceden yaklaşmama tedbirinin konulmuş olması

      Bu hallerde faile verilecek olan cezanın ağırlaştırılması söz konusu olacak ve suçu nitelikli hale gündeme gelecektir. Israrlı takip suçunun nitelikli halinde 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecektir.

      Israrlı takip mağdurları ne yapmalı?

      Israrlı takibe uğrayan mağdurlar 6284 sayılı kanunda düzenlenmiş olan koruyucu ve önleyici tedbirlerden yararlanabilirler. Bu kişinin mağdura yaklaşmasının yasaklanması, varsa silahının kolluğa tesliminin istenmesi, mağduru çeşitli iletişim araçlarıyla rahatsız etmesinin yasaklanması gibi önlemler alınabilir. Hakimin verdiği bu tedbir kararına uymayan kişi zorlama hapsine çarptırılabilir. 3 ila 10 gün arasında hakim kararıyla zorlama hapsi söz konusu olabilir. Bu eylemleri zorlama hapsine rağmen tekrarlaması halinde ise bu durumda 15 ila 30 güne kadar tekrar zorlama hapsine tabi tutulabilir. Israrlı takip suçunun konu olduğu soruşturma ve kovuşturma aşamaları, Üçüncü Hukuk Bürosu tarafından etkin ve etkili yürütülen tiplerdendir.

      Sıkça Sorulan Sorular

      Israrlı takip suçunun cezası nedir ?: Israrlı takip suçunun failine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilmektedir. Bu suçun yaptırımı hapis cezasıdır.

      Israrlı takip suçunda etkin pişmanlık kapsamında mıdır ?: Hayır, ısrarlı takip suçunda fail etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.

      Israrlı takip suçu şikayete tabi midir ?: Evet, TCK m.123-A/3 gereğince ısrarlı takip suçu mağdurun şikayeti olmadan re’sen soruşturulmaz.

      Israrlı takip suçu için ne zaman şikayet edilmeli ?: 6 ay içinde şikayet hakkını kullanmanız gerekmektedir.

      Israrlı takip suçunda fail gözaltına alınır mı ?: Durum gerektirirse fail hakkında gözaltı kararı verilebilir. Gözaltı kararı savcı takdirinde olan bir husus olduğundan bu soruya net cevap vermek mümkün değildir.

      Israrlı takip suçunda uzlaştırma var mı ?: Israrlı takip suçunda uzlaştırma uygulanmamaktadır.

      Israrlı takip suçunda hapis cezası verilirse adli para cezasına çevrilebilir mi ?: Evet, 1 yıl ve daha az süreli hapis cezası alınması durumunda hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir.

      Israrlı takip suçunda hükmün açıklanması geri bırakılabilir mi ?: Evet, 2 yıl ve daha az süreli hapis cezası alınması durumunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilebilir.

      Paylaşın
      × İletişime Geçin